Hip hop vs Rap

Witam ponownie. Po krótkim wstępie, dotyczącym charakteru naszego bloga, zamierzam zająć się jakże drażliwą kwestią, poruszaną na wielu forach internetowych, w mądrych artykułach i wypowiedziach. Kwestią tą jest nadużywanie pojęcia ‘hip hop’ w znaczeniu ‘muzyka’. Hip hop jak już wcześniej wspomniałem jest amerykańską subkulturą zakorzenioną z powodzeniem w wielu krajach i bez przeszkód spełniającą na obczyźnie swoje pierwotne założenia. W skład hip hopu wchodzi kilka podstawowych elementów (zazwyczaj przedstawia się cztery podstawowe):

1. Rap
2. Graffiti
3. Beatbox
4. Break dance

Szersze spektrum (znowu) daje nam w tej kwestii KRS-One, który w 2003 roku na płycie „Kristyles” zamieścił utwór „9 elements” znacznie poszerzając czteroelementową, podstawową skalę:

Kris wymienia tam z powodzeniem nie cztery, a dziewięć elementów.
Oprócz wspomnianych przeze mnie MC’ingu, b-boyingu, graffiti., Beatboxingu KRS dodał „street fashion” – uliczną modę i styl ubierania, dj-ing - czyli bycie DJem (po prostu), uliczny slang, wiedzę oraz dziewiąty: "street entrepreneur realism" co ciężko przełożyć na jakieś jednowyrazowe określenie w języku polskim, a co wyraża mniej-więcej: uliczna przedsiębiorczość, gdzie trzeba sobie radzić mimo braku pracy oraz niskiej pozycji społecznej.

Do dziewięciu elementów Krisa dorzucić należy także wspomnianych przez niego w drugiej zwrotce skaterów, BMX-owców, ludzi ulicy, którzy takze stanowią jej część, przez co oddziałują w jakiś sposób na hip hop, zakorzenioną właśnie na ulicy kulturę.

Poszerzmy jeszcze skalę KRS-a. Dodajmy bardzo ważne: jedność, jako jeden z ważniejszych, wysnutych przez Afrikaa'ę Bambataa'ę postulatów zjednoczenia kultury oraz uniwersalizm (który zawarty jest nawet w nazwie UNIVERSAL Zulu Nation), który pozwolił rozprzestrzenić się hip hopowi po całym globie.

Oto pokrótce przedstawiliśmy kilka elementów hip hopu. Co się natomiast tyczy błędnego rozróżnienia pojęć z tytułu notki Kris mówi nam wyraźnie w trzeciej zwrotce:

"Rap we do, hip-hop we live
How many times I gotta say it? How the radio ain't gonna play it
And you hip-hoppers sit back and okay it
Think about it!"

co można przetłumaczyć mniej więcej na:

"Rap robimy, hip hopem żyjemy
Ile jeszcze będę musiał to powtarzać? Dlaczego radio tego nie zagra
A ty hip hopowcu po prostu przyjmiesz to do wiadomości

Przemyśl to"

KRS, jako jeden z najważniejszych propagatorów kultury hip hop, podkreśla tutaj, że hip hop oznacza aktywność, sposób życia, rap natomiast jest tym, co wynika z tej aktywności, czymś co się "robi" - muzyką. W kawałku „Hip hop lives” (a jakże!) podsumowuje także kulturę hip hop słowami:

"Hip means to know It's a form of intelligence (…)
Hop is a form of movement
You can't just observe a hop, You got to hop up and do it
Hip and Hop is more than music, Hip is the knowledge
Hop is the movement
Hip and Hop is intelligent movement”(...)

Co w tłumaczeniu na nasz piękny język znaczy mniej więcej:

"Hip oznacza ‘wiedzieć’, jest formą inteligencji (…)
Hop jest formą ruchu (społecznego)
Nie możesz tak po prostu obserwować, musisz ‘to’ robić
Hip hop to więcej niż muzyka, hip to wiedza
Hop to ruch
Hip hop to inteligentny ruch”

Uwagę może tu zwrócić nieustanne odwoływanie się do inteligencji i wiedzy, których ćwiczenie i poszerzanie również było jednym z postulatów Universal Zulu Nation.

Ale…

...z jednej strony mamy KRSa mówiącego nam, że hip hop jest ruchem kulturowym, a z drugiej massmedia, które już przypięły etykietkę ‘hip hop’ gatunkowi muzycznemu. Poza tym wszystkie chwytliwe hasła "hip hop music", "hip hop dance" chyba jakoś lepiej pasują mediom do wtłaczania ludziom w głowy, niż mówienie prawdy. Co smutniejsze, wielu wykonawców nie ma pojęcia jaki tak naprawdę gatunek tworzy i wpajając dzieciakom, że to "prawdziwy hip hop" fałszuje większości pogląd na tę sprawę.

Trzecia strona medalu to problemy z nazewnictwem. Jak inaczej niż "hip hopowym" określić podkład muzyczny? Jak nazwać taniec w rytm "muzyki hip hop", który nie jest breakdancem, jak w "Rize"?

Wszystko to są elementy hip hopowej kultury, która czy tego chcemy czy nie, ewoluowała tworząc wiele odmian, podgatunków muzyki, tańca, sztuki.

Rozstrzygnięcie "Hip hop vs rap" chyba nigdy do końca nie będzie oczywiste i klarowne. Osobiście przychylam się do koncepcji KRSa, nigdy jednak nie zabraknie tych, którzy będą zwolennikami podejścia MTV.

Niestety.